Werk en privé hou je niet gescheiden
Hoewel het om een zakelijk conflict ging, brak haar stem voor het eerst toen we het kregen over de effecten die het had op haar gezinsleven. Al twee jaar waren ze aan het bakkeleien, zij en haar compagnon, zonder enig schot in de zaak. Ze was moe, ze was geïrriteerd, en hoe hard ze ook haar best deed; dat uitte zich toch ook soms thuis in de vorm van een uitbarsting naar haar kinderen. Om niks eigenlijk. Gewoon, omdat ze constant gespannen was. Een conflict gaat onder je huid zitten en neem je mee naar huis, waar de oorzaak ook ligt.
Ook met haar partner was het ingewikkeld. Hij vond dat ze harder moest zijn, op haar strepen moest gaan staan, niet over zich heen moest laten lopen. Zij wou vooral rust, hieruit zijn, hier nooit meer over na hoeven denken. Door met haar leven, zonder al die negatieve energie.
Het begon zo mooi: zij en haar beste vriendin die samen iets gingen opzetten. Na een paar jaar liep de zaak zo goed dat ze de investeringen eruit hadden en echt gingen verdienen. Het beeld dat ze voor ogen hadden toen ze begonnen was realiteit geworden. En toch ging het mis. Zoals veel conflicten niet van de een op de andere dag, maar door een paar kleine dingen die zich ophopen tot iets dat in een keer onoplosbaar lijkt. Hadden ze eerlijker naar elkaar moeten zijn, strenger misschien? Gesprekken moeten voeren met een neutrale derde partij? ‘Ja, misschien wel.’ Het is kennis achteraf natuurlijk, maar ook een wijze les voor de toekomst. Zelfs met vrienden, misschien wel juist met vrienden, is die manier van communiceren ingewikkeld.
Omdat ik haar persoonlijk ken, is het geen optie geweest dat ik hen zou mediaten. Ze hebben net hun traject afgesloten bij een andere mediator. Maar ze is niet helemaal tevreden, noch met het verloop, noch met de uitkomst. Het gesprek dat ik met haar voer helpt haar om dingen voor zichzelf op een rijtje te zetten, in te zien wat zij anders had kunnen doen en ook wat ze goed heeft gedaan. En vooral om haar het gevoel te geven dat ze echt even gehoord wordt. Het doet haar goed.
Ze zijn eruit, een soort van. Het is niet de uitkomst die zij hoopte, maar hopelijk wel het effect wat voor haar het belangrijkste is: weer blij zijn, thuis met haar kinderen kunnen genieten en ontspannen, met haar partner gesprekken voeren die niet over conflicten gaan, maar over de toekomst en wat die allemaal voor moois te bieden heeft.
Doorgaan
“Goeiemorgen, zullen we gauw een datum prikken? Het vreet toch wel echt aan me, ben de hele tijd aan het malen, ook nu op m’n werk. Wil het graag afsluiten en door met mijn leven, aan m’n toekomst denken.”
Het is een appje dat ik krijg van de vrouw aan wie ik gekoppeld ben in mijn functie als Luisterend Schrijver, voor de Stichting (Gelijk)waardig Herstel. Twee weken geleden hadden we onze eerste afspraak. Ze vertelde me haar verhaal, hoe zij slachtoffer was geworden van een compleet misfunctioneren van onze maatschappij, hoe zij als toeslagenouder ruim tien jaar lang kapot ging door instanties en bestuurders die hun verantwoordelijkheid niet wilde nemen en de menselijke maat totaal uit het oog verloren.
Er was een leuke opvang opgericht bij haar in de buurt. De eigenaar was charmant, dacht mee over problemen, nam de kinderen mee op pad en handelde de eigen bijdrage af in contanten. Zij bracht haar 3 kinderen 5 dagen in de week naar hem, om zo tijd te hebben voor een opleiding, waarna ze hopelijk een goede baan kon vinden, wellicht een huis kon kopen, en haar gezin kon onderhouden. Maar de charmante eigenaar verdween en daarmee degene die verantwoordelijk was voor de ondertekening van de formulieren die recht gaven op toeslag. De toeslag werd stopgezet en aangezien de eigen bijdrage niet was betaald mocht alles wat ze al had ontvangen terugbetaald worden. 80.000 euro.
Tachtigduizend euro.
Als we een kwartier aan het praten zijn komen de eerste tranen. Niet om wat haar is aangedaan, maar om het feit dat ze niets liever wilde dan haar kinderen het best mogelijke leven geven. Dat dat haar onmogelijk is gemaakt, dat steekt het meest. Dat ze van opvang naar opvang moesten, eten bij de Voedselbank moesten halen, niet op vakantie konden, eigenlijk niks konden doen zoals hun klasgenootjes het deden. Dat ze ging stelen bij de Albert Heijn, omdat ze haar kinderen een karbonaadje gunde.
Ze is onzelfzuchtig en vergevingsgezind. Ze wil geld om iets voor zichzelf op te kunnen bouwen om weer echt de regie over haar eigen leven te krijgen, maar vooral wil ze haar kinderen mee op vakantie nemen. “Maar hoe,” vraagt ze me, “geef je ze in godsnaam hun verwoeste zelfvertrouwen terug?” Ik weet het niet. Kan niet overzien wat zo’n leven allemaal voor gevolgen heeft voor een kind. Een getraumatiseerd begin werkt heel lang door en dat is met geld niet goed te maken.
Haar kracht en toekomstgerichtheid is inspirerend. Maar als ik wegloop heb ik toch ook het gevoel dat dat niet altijd vol te houden is, hoe graag je het ook wil. Het appje dat ze stuurt verbaast me dan ook niet. Natuurlijk vreet dit aan je, natuurlijk wil je door. Het is een grote schande dat zij nog steeds zo veel tijd, onbetaald, moet steken in het goedmaken van de fouten van anderen. Die anderen, die geld verdienden terwijl ze duizenden ouders de afgrond in hielpen. Die nog steeds allemaal goede banen hebben, ondanks wat ze op hun geweten hebben. Ook ik verdien hier niets aan, het is vrijwillig, en zij vindt dat weer heel onrechtvaardig voor mij. Ik ben het met haar eens, maar dit is dan ook geen verhaal over rechtvaardigheid. Het is een verhaal over duizenden mensen die hun hoofd boven water probeerde te houden terwijl instanties die bedoelt zijn om burgers te beschermen de kraan open lieten staan.
Het kost me twee sessies van 2 uur om haar verhaal op te tekenen. Ik hoop dat ik door naar haar te luisteren en haar verhaal op te schrijven een kleine positieve toevoeging kan zijn aan het schrijnende verhaal dat ik aanhoor. Ik hoop dat ze het gauw af kan sluiten en dan met haar kinderen op vakantie gaat. En dan, voor het eerst in 13 jaar, weer eens even kan ontspannen.